Italië staat niet alleen bekend om kunst, cultuur en mode, maar inmiddels ook om een snelgroeiende techscene. In steden als Milaan, Turijn en Bologna groeit het aantal startups in hoog tempo. Deze jonge bedrijven spelen een belangrijke rol in de digitale transformatie van het land.
Vooral Milaan is een hotspot geworden. Daar vind je tientallen technologiebedrijven die zich richten op alles van fintech tot mobiliteit. Co-workingruimtes schieten als paddenstoelen uit de grond, en incubators helpen jonge ondernemers hun ideeën uit te werken tot succesvolle ondernemingen. De gemeente Milaan ondersteunt dit met belastingvoordelen en financiering voor beginnende bedrijven.
Een opvallende speler is Scalapay, een fintechbedrijf dat een Italiaans antwoord biedt op het populaire ‘buy now, pay later’-model. Binnen enkele jaren groeide het uit tot een miljardenbedrijf, met klanten in heel Europa. De oprichters kwamen niet uit Silicon Valley, maar uit Parma. Dat laat zien dat innovatieve ideeën ook buiten de klassieke techlanden ontstaan.
In Turijn richten veel startups zich op mobiliteit en de auto-industrie. Dat is geen toeval: Turijn is de thuishaven van merken als FIAT en Lancia. Startups ontwikkelen er slimme parkeerapps, elektrische voertuigen en software voor autonoom rijden. Ze werken vaak samen met technische universiteiten, waardoor nieuwe ideeën snel kunnen worden getest en verbeterd.
Ook in het zuiden gebeurt meer dan je zou denken. In Napels, traditioneel minder ontwikkeld op economisch vlak, groeit het aantal jonge techbedrijven. Dat komt onder andere door investeringen in glasvezelnetwerken en technologische hubs. Zo kunnen ook jongeren uit deze regio meedoen aan de digitale economie.
De Italiaanse overheid speelt een actieve rol. Er zijn startup-visums, innovatiefondsen en subsidies voor onderzoek en ontwikkeling. Het doel is om ondernemerschap te stimuleren en tegelijk werkgelegenheid te creëren. Vooral jonge afgestudeerden worden aangemoedigd om een bedrijf te starten, in plaats van meteen te solliciteren bij een groot concern.
Een sector die veel aandacht krijgt, is AI en data-analyse. Startups ontwikkelen tools die bedrijven helpen om klantgedrag te begrijpen, processen te optimaliseren of risico’s te voorspellen. Ook in de medische sector ontstaan interessante initiatieven, zoals apps die hartslagdata analyseren of platforms voor digitale consulten.
De Italiaanse cultuur speelt een verrassende rol in de innovatiegolf. Waar andere landen zich richten op snelheid en schaalbaarheid, kiezen veel Italiaanse bedrijven voor kwaliteit en design. Startups in de mode- en voedselindustrie combineren technologie met esthetiek. Denk aan kleding die data verzamelt over beweging, of apps die gepersonaliseerde voedingsschema’s maken.
Crowdfunding groeit ook in populariteit. Steeds meer bedrijven halen hun eerste kapitaal op via platforms zoals Mamacrowd, een Italiaans alternatief voor Kickstarter. Zo kunnen mensen direct investeren in ideeën die hen aanspreken. Dit vergroot niet alleen de betrokkenheid, maar maakt innovatie ook toegankelijker voor een breder publiek.
Ondanks het enthousiasme zijn er ook uitdagingen. De bureaucratie in Italië staat bekend als log en traag. Het opstarten van een bedrijf kost nog altijd meer tijd dan in andere EU-landen. Ook de toegang tot kapitaal blijft voor veel ondernemers een struikelblok, zeker buiten de grote steden. Investeerders kiezen vaak voor veilige opties, waardoor risico’s minder snel worden genomen.
Toch verandert dat langzaam. Internationale investeerders kijken steeds vaker naar Italië als kansrijke markt. De combinatie van creativiteit, technische kennis en groeiende infrastructuur maakt het land aantrekkelijk voor durfkapitalisten. Grote investeringsfondsen uit Duitsland, Frankrijk en zelfs de VS openen kantoren in Milaan en Rome.
De Italiaanse startupscene is ook steeds internationaler. Steeds meer bedrijven richten zich direct op de Europese markt, of zoeken samenwerking met buitenlandse partners. Engels wordt vaker de voertaal binnen teams, en jonge ondernemers reizen af naar internationale techbeurzen om hun ideeën te pitchen.
Onderwijsinstellingen spelen een belangrijke rol. Veel universiteiten bieden speciale trajecten aan voor studenten met ondernemersplannen. Ze krijgen begeleiding van ervaren ondernemers, toegang tot labs en soms zelfs startkapitaal. Dit zorgt ervoor dat het ondernemerschap al tijdens de studie gestimuleerd wordt.
De komende jaren zullen bepalend zijn. Italië heeft de juiste ingrediënten: talent, ideeën en een sterke cultuur van creativiteit. De uitdaging ligt in het bouwen van een ondersteunende infrastructuur en het blijven investeren in innovatie. De technologie kan niet alleen de economie vernieuwen, maar ook bijdragen aan oplossingen voor maatschappelijke vraagstukken zoals werkloosheid en klimaat.
De toekomst van Italië is digitaal én ondernemend. Jongeren pakken het voortouw, met lef en visie. En terwijl de wereld kijkt naar Silicon Valley, groeit er aan de oevers van de Tiber en de Po een eigen ecosysteem. Klein van schaal, maar groots in potentie.
